O moście, który wszedł do historii światowej techniki.

W zasobie PAN Archiwum w Warszawie znajduje się dokumentacja budowy pierwszego na świecie drogowego mostu o konstrukcji spawanej na rzece Słudwi w Maurzycach pod Łowiczem, autorstwa wybitnego polskiego inżyniera prof. Stefana Bryły, rozstrzelanego 3 grudnia 1943 roku w Warszawie. Montaż obiektu ukończono w grudniu 1928 roku, a do użytku został oddany w sierpniu 1929 roku. Był wówczas mostem drogowym pierwszej klasy, znajdującym się na drodze państwowej Warszawa – Poznań. Poszczególne części konstrukcji przygotowała firma Towarzystwo Przemysłu Metalowego K. Rudzki i S-ka, Spółka Akcyjna w Warszawie.

Jego budowę uważa się za przełomową w zakresie inżynierii mostowej. Most stał się prototypem i zapoczątkował nowy rozdział w tej dziedzinie techniki. Był podówczas niezmiernie śmiałym wyczynem inżynierskim. Wszystkie połączenia tego mostu są spawane; nie ma w nich ani jednego nitu, pisał prof. Bryła. Nowa technologia pozwoliła na znaczne zaoszczędzenie stali i obniżenie masy.

Realizacja tej inwestycji odbiła się szerokim echem na całym świecie – opis mostu został przetłumaczony na 9 języków m. in. japoński i zajął poczesne miejsce w światowej literaturze technicznej, a do niewielkich Maurzyc na przełomie lat 20. i 30. ściągały delegacje inżynierów m. in. z Niemiec, Czechosłowacji, Anglii i Francji. Polską konstrukcją interesował się rząd Stanów Zjednoczonych, który zwrócił się do Departamentu Drogowego Ministerstwa Robót Publicznych z żądaniem dostarczenia szczegółów i fotografii obiektu.

 

Od 1968 r. przeprawa ma status zabytku. Za jego projekt American Welding Society uhonorowało prof. Stefana Bryłę w 1995 roku nagrodą Historic Welded Structure Award.

Dokumentacja techniczna mostu zawiera wykres próby obciążeniowej przeprowadzonej w dniach 10-12 sierpnia 1929 r. oraz 1 projekt z przekrojami z adnotacją Zatwierdzono w Wydziale Mostowym M. R. P. dnia 10 III 1928 r. No XIII- 341 Inż. St. Kalinowski Naczelnik Wydziału.

 

APAN

fot.Wikipedia