Fotorelacja z seminarium „Ocalałe strzępy. Zagłada warszawskich archiwaliów w okresie II wojny światowej”
20 listopada 2024 r. odbyło się seminarium „Ocalałe strzępy. Zagłada warszawskich archiwaliów w okresie II wojny światowej”. W Sali Lustrzanej w Pałacu Staszica zebrało się szerokie grono archiwistów, bibliotekarzy i muzealników ze środowiska warszawskiego, a także z Poznania i Katowic.
W trakcie wydarzenia zorganizowanego w 80. rocznicę bezprzykładnej w dziejach zbrodni popełnionej na spuściźnie dziejowej narodu polskiego zostały przedstawione referaty ukazujące temat zagłady stołecznych zbiorów archiwalnych, muzealnych i bibliotecznych i przypominające postacie archiwistów i bibliotekarzy, którzy w krytycznym momencie stali na posterunku i starali się ratować zbiory.
Po wprowadzeniu prof. dr hab. Alicji Kuleckiej, która w sposób szczegółowy przedstawiła genezę wojennej grabieży i zniszczenia polskich dóbr kultury, podkreślając szereg czynników, składających się na niemieckie działania w Warszawie, mogliśmy wysłuchać wystąpienia p. Mariusza Olczaka, który przedstawił rolę Polskiego Państwa Podziemnego w dokumentowaniu strat wojennych.
Następnie wysłuchaliśmy szereg referatów obrazujących straty poszczególnych instytucji, które miały swoją siedzibę w stolicy – Państwowego Muzeum Zoologicznego (prof. dr hab. Dariusz Iwan i dr hab. Hubert Kowalski, prof. UW), Ministerstwa Komunikacji (dr hab. Zbigniew Tucholski, prof. PAN), Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (dr Adam Grzegorz Dąbrowski), Archiwum Miejskiego w Warszawie (p. Magdalena Masłowska) i przedsiębiorstwa – Warszawskiej Spółki Akcyjnej Budowy Parowozów (p. Artur Weber). Z kolei dr Matusz Sobeczko przedstawił losy archiwaliów podziemnej organizacji inżynierów górniczych w Warszawie.
W ostatnim bloku – bibliotecznym – dr Agnieszka Fabiańska opowiedziała o roli Józefa Chudka w ratowaniu rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej, a dr Dorota Pietrzkiewicz zreferowała zagadnienie strat warszawskich bibliotek na wybranych przykładach stołecznych instytucji.
Seminarium towarzyszyła okolicznościowa wystawa przygotowana przez PAN Archiwum w Warszawie „Wydobyte z gruzów. Ocalone fragmenty przedwojennych warszawskich zbiorów”.
K. Słojkowska
fot. S. Fabisiak